Havuzlardaki Kloramin Kokusu
Aşırı kloramin kokusu yüzücülerin gözleri, akciğerleri ve cildi için bir tahriş kaynağı anlamına gelebilir. Havuz kokusu klordan değil , havuz suyunda oluşabilen kimyasal bileşikler olan kloraminlerden kaynaklanır.
Kloramin Nedir?
Klor ve azotlu bileşiklerin (örneğin, amonyak) birleşmesiyle oluşan bir grup kimyasaldır.
Havuzlarda Kloramin Nasıl Oluşur?
Havuz suyuna eklenen klor, suda bulunan organik maddeler (ter, kozmetik, idrar vb.) ile reaksiyona girerek kloraminleri oluşturur.
Kloramine Neden Dikkat Edilmelidir?
Kloraminler, havuz suyunun kokmasına ve gözlerde tahrişe neden olabilir. Ayrıca, bazı durumlarda solunum problemlerine de yol açabilirler. Kloraminler, havuz suyu kalitesini düşüren ve yüzücülerin sağlığını olumsuz etkileyebilen istenmeyen bir durumdur.
Kloraminler, klor dezenfektanları ile ter, kozmetik ve yüzücülerin vücutları üzerinden havuzlara giren idrarın birleşiminden kaynaklanır. Klor dezenfektanları, yüzücülere ishal, yüzücü kulağı ve ayak mantarı verebilen mikropları yok etmek için havuz suyuna eklenir. Ter, yağlar ve idrar, havuz suyuna istenmeyen eklemelerdir. Yüzücüler, bu maddeleri ciltlerinden temizlemek için havuza girmeden önce duş alarak havuz kokusunu en aza indirmeye yardımcı olabilirler.
Havuz Kokusunun Kimyası
Suya klor dezenfektanları eklendiğinde, su kaynaklı mikropları yok etmeye yardımcı olan iki kimyasal açığa çıkar: hipokloröz asit ve hipoklorit iyonu. Bu iki kimyasal birlikte "serbest kullanılabilir klor" veya FAC olarak bilinir. Havuz operatörleri, yüzücülerin güvenliği için havuz suyunun FAC seviyesini yönetir. Onların zorluğu, FAC'nin ter, yağ ve yüzücülerin idrarıyla reaksiyona girerek kloraminler oluşturduğunda azalmasından kaynaklanır.
Havuz suyunda kloraminlerin oluşmasının bir yolu, hipokloröz asidin ter ve idrarın bir bileşeni olan amonyak ile reaksiyonudur. Hipokloröz asit amonyak ile reaksiyona girdiğinde üç kimyasal reaksiyon meydana gelebilir, her biri hidrojen iyonlarının klor iyonlarıyla yer değiştirmesini içerir. Amonyağın hidrojen iyonlarından biri klor ile yer değiştirdiğinde monokloramin oluşur. Bir hidrojen iyonunun daha klor ile yer değiştirmesi di kloramin üretir . Ayrıca amonyağın üç hidrojen iyonunun da klor ile yer değiştirmesi ile tri kloramin , diğer adıyla azot triklorür oluşturmak da mümkündür .
Monokloramin bazen suya bilerek eklenir çünkü aslında yararlı bir su dezenfektanıdır. Örneğin, içme suyu bazen monokloramin ile arıtılır. Dikloramin ve özellikle trikloramin havuz kokusundan en çok sorumlu olan kloraminlerdir. Havuza girmeden önce duş almak bu iki kloraminin oluşumunu en aza indirmeye yardımcı olabilir.
Havuzdaki Klorun Yönetimi
FAC, amonyakla birleşerek kloraminler oluşturduğunda, havuz suyunun FAC'si azalır. FAC'yi düşürmek, havuzda mikropları yok edecek daha az klor bırakır. Kloramin bileşiklerinde "bağlı" olan ve bu nedenle serbest klor olarak kullanılamayan klor miktarına, birleşik kullanılabilir klor (CAC) denir. [FAC ve CAC'nin toplamına toplam klor (TC) denir.]
Pool and Hot Tub Alliance, klorun etkili bir şekilde çalışması için havuz suyundaki FAC konsantrasyonlarının 1,0 – 4,0 milyon parça aralığında kalması gerektiğini önermektedir (FAC asla milyon parçanın altına düşmemelidir). CAC seviyeleri milyon parçanın 0,2'sinden az olmalıdır. Havuz yöneticileri hem FAC'ı hem de TC'yi ölçmek için test kitleri kullanabilirler.
Havuz Kimyasalları ile Temizlik ve Güvenlik
Havuz kimyasalları, yüzme havuzlarının temiz, berrak ve hijyenik kalmasını sağlamak için kullanılan önemli bileşenlerdir. Bu kimyasallar, havuz suyundaki zararlı mikropları yok ederken suyun pH seviyesini dengede tutar ve yosun oluşumunu engeller. Düzenli olarak uygulanan havuz kimyasalları, yüzücüler için güvenli bir ortam oluşturur ve havuzun uzun ömürlü olmasını sağlar. Klor, pH düzenleyiciler, yosun önleyiciler ve su dengeleyiciler gibi çeşitli havuz kimyasalları, havuz bakımında temel rol oynar. Havuzunuzu sağlıklı ve temiz tutmak için doğru havuz kimyasallarını kullanmak büyük önem taşır.
Havuz Kokusunu En Aza İndirmek
Kızarık ve tahriş olmuş gözlere sahip yüzücülerin "havuzda çok fazla klor var" diye şikayet ettikleri bilinmektedir. Ancak havuz suyu tahriş edici olduğunda, bu havuzda yeterli klor olmadığı anlamına gelebilir.
İyi yönetilen bir havuzda koku olmamalıdır. Havuz kokusundan sorumlu olan kloraminler, klor kullanılarak ortadan kaldırılabilir. "Şok tedavisi" veya "süper klorlama", amonyağı ve klorinle birleşerek kloraminleri oluşturan organik bileşikleri yok etmek için havuzlara ekstra klor ekleme uygulamasıdır. Şok tedavisiyle kloraminleri etkili bir şekilde yok etmek için havuz suyu FAC konsantrasyonu, CAC'nin yaklaşık on katı olmalıdır.
Havuz Kuralları
Uygun şekilde dezenfekte edilmiş havuz suyu, yüzücülerin sağlığı ve güvenliği için olmazsa olmazdır. Havuz yöneticileri, yüzücüler için enfeksiyon riskini azaltmak amacıyla havuz suyu kimyasını ayarlamakla yükümlüdür.
Bu kontrol listesi, yüzücülerin bir havuzun yüzmek için güvenli olup olmadığını belirlemelerine yardımcı olabilecek başka bir yoldur:
- Havuz suyu berrak ve mavi görünüyor mu? Suyun içinden giderlere veya havuzun tabanına boyanmış çizgilere kadar görebilmeniz gerekir. Su bulanık ve renkliyse havuza girmeyin çünkü içinde yosun olabilir.
- Su hattının etrafındaki havuz duvarı sümüksüyse havuza girmeyin. Muhtemelen duvarda yaşayan mikroplar vardır.
- Havuzun etrafında güçlü bir kimyasal koku varsa havuza girmeyin. Güçlü bir kimyasal koku varsa, havuz yöneticisinin suyu arıtması gerekebilir.
Havuzun temiz kalmasına yardımcı olmak için havuza girmeden önce duş alarak kloramin oluşumuna neden olabilecek maddeleri uzaklaştırın ve küçük çocukların düzenli olarak tuvalete gitmelerini teşvik edin.
